Karbon Ayak İzi Nedir?

Karbon ayak izi, belirli bir insan faaliyeti tarafından atmosfere salınan başta karbondioksit olmak üzere sera gazlarının miktarıdır.

Karbon ayak izi geniş bir ölçü olabilir veya bir bireyin, bir ailenin, bir olayın, bir organizasyonun ve hatta bütün bir ulusun eylemlerine uygulanabilir. Bir ürün veya hizmetin kullanım ömrünün her aşamasından (malzeme üretimi, imalat, kullanım ve kullanım ömrü sonu) kaynaklanan emisyonların toplanmasıyla hesaplanır.

Bir karbon ayak izi, bir kişinin yaşam tarzını ve faaliyetlerini doğrudan veya dolaylı olarak desteklemek için üretilen tüm sera gazı (GHG) miktarına karşılık gelir . Karbon ayak izleri genellikle bir yıl boyunca eşdeğer ton CO2 cinsinden ölçülür ve diğerlerinin yanı sıra bir kişi, kuruluş, ürün veya etkinlikle ilişkilendirilebilir.

Karbon Ayak İzi Nasıl Ölçülür?

Karbon ayak izi, bir kişinin davranışının küresel ısınma üzerindeki etkisini anlamak için çok önemli bir araçtır. Bu nedenle, en azından bireysel ölçekte küresel ısınmayı durdurmaya etkin bir şekilde katkıda bulunmak isteyen birinin, kişisel karbon ayak izini ölçmesi ve takip etmesi gerekir.

Karbon ayak izi hesaplanırken birçok faktör göz önünde bulundurulur. Örneğin, markete gitmek belirli bir miktarda yakıt harcamanıza neden olur ve fosil yakıtlar sera gazlarının birincil kaynaklarıdır. Ancak bu  marketelektrikle çalışıyor ve çalışanları muhtemelen işe arabayla gitti, bu yüzden mağazanın kendi karbon ayak izi var. Ayrıca, mağazanın sattığı ürünlerin tümü oraya bir araç ile sevk edildi, bu ayrıntılar da toplam karbon ayak izine dahil edilmelidir. 

Kişisel Karbon Ayak İzi Nasıl Azaltılabilir?

Karbon ayak izinizi azaltma yöntemleri arasında daha çevreye daha az zarar veren araçlar kullanmak (veya mevcut araçlarınızın bakımlarının düzgün yapıldığından emin olmak), toplu taşıma araçlarına binmek, enerji verimli cihazlar kullanmak, ısıtma ve iklimlendirme maliyetlerini azaltmak için evinizi yalıtmak, zarar vermeyen yiyecekler tüketmek sayılabilir. 

Meyve ve sebzelerden daha yüksek karbon ayak izine sahip olan, daha fazla ulaşım ve daha az et yemeyi gerektirir. Karbon ayak izleri, enerji verimliliğinin iyileştirilmesi, yaşam tarzlarının ve satın alma alışkanlıklarının değiştirilmesi yoluyla azaltılabilir. 

İşletmeler İçin Karbon Ayak İzini Azaltma Yöntemleri

İşletmenizin karbon ayak izini azaltmak için tek kullanımlık ürünler kullanmaktan kaçının ve fazla ambalaj kullanımını ortadan kaldırın. Aynı zamanda kağıt posta yerine e-posta kullanın, tamir edilebilecek dayanıklı mallar satın alın ve hammaddeleri mümkün olan en verimli şekilde kullanın. Ekipmanların kullanımı da işletmelerin bu noktada avantaj elde edebilmesi için önem arz eder. Farklı türde işleri bir arada gerçekleştirebilen çok görevli ekipman satın alarak karbon ayak izinizi azaltabilirsiniz.

Verimin düşmesi de karbon ayak izini çoğaltan faktörler arasındadır. Verim kayıpları sadece performansı ve üretkenliği değil, aynı zamanda kullanılan enerji miktarını ve karbon ayak izini de etkiler. 

  • Ekipman arızası/arızası
  • Planlı duraksamalar
  • Çevrimin veya makinelerin rölantide çalışması
  • Azaltılmış hız
  • Üretim kusurları

Üreticilerin, veriye dayalı bakım stratejilerini uygulamaktan üretim hatlarını otomatikleştirmeye kadar bu kayıpları ele almak için birçok seçeneği vardır.

Enerji verimliliği

Bir üretim tesisinin enerji açısından verimli olmasını sağlamak, akkor ampulleri LED’lerle değiştirmek (%80 daha az enerji kullanırlar ve 20 kat daha uzun ömürlüdürler) ve hareket sensörlü aydınlatma kurmaktan enerji verimli makine ve ekipman satın almaya kadar her şeyi ifade etmektedir. Sürdürülebilir ve yenilenebilir enerji kullanımını da bu noktada önemli bir paydadır. 

Fosil yakıtlar, kömür, nükleer ve doğal gaz, sonsuz olmadıkları için yenilenebilir enerji kaynakları değildir. Ayrıca, iklim değişikliğine ve küresel ısınmaya katkıda bulunan CO2’yi atmosfere salmamak gerekir. Sürdürülebilir, yenilenebilir enerji, bir üreticinin mevcut ihtiyaçlarını, gelecek nesillerin ihtiyaçlarını karşılama yeteneğinden ödün vermeden karşılar. Güneş, rüzgar, hidroelektrik ve biyokütle enerjisi yaygın olarak sürdürülebilir olarak kabul edilir.

Sağlıklı Bir Yarın İçin Sürdürülebilirlik

Sürdürülebilirlik, gelecek nesillerin ihtiyaçlarını karşılama yeteneğinden ödün vermeden kendi ihtiyaçlarımızı karşılamaktır. Doğayı, çevreyi, biyolojik çeşitliliği ve iklimimizi korumayı amaçlar. 

Sanayi ve imalat sektörleri, ulaşım sistemleri, enerji üretim tesisleri ve tarım sektörleri, hammadde, enerji, su ve toprağı kullanma biçimleri açısından iyi donanımlı ve verimli olmalıdır. Enerjiyi dikkatli kullanmak, sürdürülebilir ve yenilenebilir kaynakların kullanımını teşvik etmek, gelecek nesiller için sağlıklı bir gezegen bırakmaya yardımcı olmak adına herkesin sorumluluğudur.

Paylaş